Adalet mi İntikam mı?

"...Boise City'de bedeli yüksek bir oyun oynanıyor: Kanuna uygunluk!"

Artık günümüzde idam cezası uygulanmadığından belki Alaska'nın "Cellat" hikayesi güncelliğini kaybetmiş gibi gelecektir çoğu kişiye. Ancak adil yargılanmayla intikam alma dürtüsünün birbirine karıştığı yerde bir davanın meşruiyeti sorgulanmaya başlandığından bu öykünün ana fikri çok geniş kapsamlı olarak ele alınabilir.  

Bugün Rodeo Kitap tarafından büyük aralıklı bir periyodla basılan Ken Parker bir zamanlar Tay Yayınlarınca Alaska olarak yer alıyordu raflarda. 1977 yılında kendi kitabına kavuşana kadar "Collana Rodeo" adlı western yayınında yer alan kahramanın yaratıcıları Giancarlo Berardi ile İvo Milazzo'dur.

İlk olarak 70'li yıllarda ülkemizde yayınlanan çizgi romanın kahramanı Ken Parker birçok kişinin western lafını duyunca yüzünü buruşturacağı klişelerden uzak, maceradan çok kahramanların başa çıkamayacağı sistem yanlışlarının sorgulamasını yapan bir karakterdir. Kurgusal olarak kendisi bir rehber, avcı ve kısacık bir süre için dedektif olur. Ancak ne orduda, ne dedektiflikte, ne resmi görevlerde ne de para kazanabileceği işlerde o "birey" olma hakkını terk etmez ve herhangi bir kurumun onun üzerinde baskı kurmasına izin vermez. Ken Parker, özgür iradeli, sorgulayan, yüzleşen, araştıran, irdeleyen, şüpheci entellektüelin temsilcisidir aslında. O her ne kadar kendini sıradan bir insan olarak tanımlasa da sıradan insan da zaten sözünü ettiğim vasıfların potansiyelini taşımakta değil midir?  Geriye kalan sadece bireyin birey olma hakkını kullanarak seçim yapmasıdır. Ya kurumlar onu güdecektir, ya da özgü birey kurumları!

Ken Parker'ın diğer kahramanlar gibi düşmanı bulunmamaktadır. En azından kişi olarak. Yoksa elbette ki düşmanı vardır onun da: Hoşgörüsüzlük, ırkçılık, adaletsizlik, hırsızlık, açgözlülük, yobazlık, cinsel ayrımcılık, ahlaksız politika, çocuk istismarı, emek sömürüsü, düşünmeme v.s. Ken Parker aslında sıradan insan gibi bir yolculuk yapmaktadır. Sistemin çeşitli katmanlarına uğramaktadır bu yolculuğu boyunca. Ordu, polis, siyaset, iş dünyası, varoşlar, savaş, doğa... Ken Parker hayatta kalmaya gayret eden her birey gibi zaman zaman sistemle işbirliğine gitmekte ama sistemin adamı olmamayı seçmektedir. Her davranışını ve seçimini bir kez daha sorgulamakta, karşı çıktığı yanlışlarla yüzleşebilmektedir. Ve evet, yeri geldiğinde hayatta kalmak veya birini kurtarmak için saldırıya uğrarsa şiddet uygulamaktan kaçınmamaktadır da. Hayatın kutsiyetine inanmaktadır. Ama bunu da başkasının hayatının üzerinde tutmamaktadır. 

Alaska 39
"Cellat"
Tay Yayınları

Bu baskının tamamı elimde bulunduğundan Rodeo Kitap'ın Ken Parker'larını almadım şimdiye kadar. Bu yüzden de bir zamanların yorumlu ismi yerine hikayenin adını tam bilmiyorum. Dileyen yeni ve daha kaliteli baskıyı bulup okuyabilir ama adı olmadan birçok Ken Parker okumak zorunda kalabilirsiniz.... Fena da olmaz bence, sanat eseri okumanın tadını çıkarırsınız bu bahaneyle.

Cellat... Son derece temiz ve saf öykülerinden biridir kahramanın. Veya değildir, siz karar verin...:

Yolculuğu sırasında bir otele yerleşen Ken Parker gazeteden Boise City'de gerçekleşen bir dizi olayı ve davayı okur. Habere göre bir grup soyguncu posta ofisini soymaya çalışmış, ancak tuzağa düşerek başarısız olmuştur. Bu sırada savunmasız bazı görevliler başta olmak üzere birçok kişiyi de vuran soygunculardan bazıları vurulmuş, biri yakalanmış, azı kaçmıştır. Şimdi dava sürmektedir ve yakalanan soyguncu yargılanmaktadır.

Gece yan odadaki müşteriye yağılan saldırıyı engelleyen kahraman aynı Boise City'ye gideceğini öğrenince ücret karşılığında korumalığını yapmayı kabul eder. Birlikte yola çıkarlar. Bu kişi tonton, sakallı, sevimli, iyi eğitim almış, Paganini'nin eserlerini kemanla çalabilen hoş biridir. Yolda daha yeni gazeteler bulunca haberin yeni aşamalarını takip edebilen, Ken, yakalanan suçlunun abilerinin  kasabada terör estirdiğini öğrenir. Bunun üzerine eşlik ettiği kişinin yargıç olduğuna hükmeden Ken Parker daha temkinli olur.

Kasabaya ulaştıklarında ise gerçekle yüzleşir. Eşlik ettiği, hayatını kurtardığı kişi başkasını öldürmekle görevli olan devletin resmi görevlisi CELLAT'tır.

Ken Parker bu yeni durumu anlamaya çalışır. Devlet eliyle gerçekleşen bir ölümün cinayetten farkını anlamaya çalışır. Toplum vicdanıyla adaleti, yasayla intikamı karşılaştırır. Devletin emriyle işleyen adaletin yapısını sorgular.

Sonuçta idam gerçekleşir ve Ken Parker sistemle kesişen bu duraktan da hareket ederek başka bir kesişmeye yol alır. 

Ümit Kireççi