24 Kasım 2011 Perşembe

Çizgi Roman Terimleri

Çizgi Roman okuru ve aşığı Adnan Şenel geniş bir "çizgi roman terminoloji sözlüğü" çevirmiş dilimize:
Ongoing Series: Adı üstünde, devam etmekte olan seri anlamına gelir, genellikle uzun seriler için kullanırız. (Spider-Man, Batman, X-Men, Wildcats... gibi)

Mini-Series: Kaç sayıda biteceği baştan belli genelde 4-5-6-8-10-12 sayıdan oluşan serilerdir. Çeşitli durumlarda Seriler uzatılabilir, uzatılmadığı takdirde belirtildiği uzunluktadır, genellikle ongoing seriler 5-6'şar sayılık mini serilerden oluşur.

One-Shot: Tek sayılık hikayelerdir, fasikül formatında bulunurlar. 20-80 sayfa arası değişirler.

Annual: Yıllık anlamına gelir, yılda bir çıkar fakat her yıl çıkacak diye bir kural da yoktur, fasikül formatındadır. One-shot gibi bağımsız bir konu içerebileceği gibi ongoing serideki bir sayının devamında gelen olay olabilir.

Fasikül: Aylık olarak çıkan kenarlıksız, dergi formatındaki çizgi romanlardır. Aylık ongoing serilerin fasikülleri 20-35 sayfa arasında değişir.

Cilt (Trade Paper Back): Ongoing ve mini seriler birleştirilerek oluşturlur, bazı çigi romanlar ise direk cilt formatında çıkar (Graphic Novel'lar örnek verielbilir). Cilt'lerin içinde barkodsuz, yazısız çizgi roman kapaklar, ekstra çizimler, karakter bitografileri, editör yorumları, ekstra kapaklar bulunur. 2000'li yıllarda ülkemizde çoğu çizgi roman sadece cilt formatında çıkmıştır. Ciltler de kendi içlerinde ikiye ayrılır:
1)Softcover: Sıradan bir kitap kapağı gibi yumuşak kapaklardır, daha kolay zarar görür ve yıpranırlar.
2)Hardcover: Ansiklopedi kapakları gibilerdir, sert kapaklardır. Softcover'lara göre daha fazla sayfa alma kapasiteleri vardır.


Crossover: Aynı çizgi roman evreni içerisinde farklı bir karakterin bir ongoing seride diğeri le karşılaşması veya farklı çizgi roman firmalarından karakterlerin kapışması/karşılaşmasıdır.


Imprint: Bir nevi alt firma demektir, kendine has kadrosu ve logosu olmasına rağmen farklı bir çizgi roman firmasına ait olan çizgi roman firmalarıdır.(Örneğin: Wildstorm/DC, Vertigo/DC, Max/Marvel, Top Cow/Image, Maverick/Dark Horse...)


Adaptation: Uyarlama demektir, film- video oyunu uyarlamaları çoktur.


Variant Cover: O ay çıkan dergiye alternatif olarak çıkarılan kapaktır. (genellikle farklı bir çizer tarafından çizilir)


Event: Genellikle bir evrenin tamamını veya evrendeki karakterlerin büyük bir kısmını etkileyen olaydır(First Born, Messiah Complex, Civil War, Blackest Night...)


Evren: Bir firmanın tüm karakterlerini bulundurduğu mekandır. Bir firmanın birden fazla evreni olabilir.


Alternatif (veya paralel) evren: Birçok kişi bu ifadeye yabancıdır, sırf marvel okuduğu ve çizgi romandan bir şey anladığını sandığı için alternatif evren görürse "What If?" diye atlar. What If? de bir alternatif evrendir ama hepsine What If? denmez. Alternatif evrenler, firmaların okuyucuların isteği üzerine (kafasına göre de oluyor) aynı karakterleri kullanarak, biraz değiştirerek, veya öldürerek evren kurmasıdır.


Reprint: Yeniden baskı anlamına gelir. Çok tutan klasik seriler reprint edilir fakat reprint çizgi romanlar orjinalleri kadar değerli değildir(yani 1966'dan kalma spider-man ile 1993 reprint'i aynı değerde olmaz).


Giant-Size: Dev boyuttaki çizgi romanlardır (One-Shot'ın bir türüdür) genelde 40-80 sayfa arası değişir.


Handbook/Guide/Encyclopedia/Sourcebook: Bir karakter, takım, evren hakkında detaylı bilgiler içeren ciltlerdir.


Fumetti: İtalyan yapımı çizgi romanlara verilen genel isimdir. Ülkemizde en popüler olan çizgi roman türüdür de denebilir. (Örneğin Dylan Dog, Mister No, Nathan Never, Tex, Zagor, Martin Mystere...)


Frankofon: Fransız yapımı çizgi romanlardır. Ülkemizde doğan kardeş sayısında birçok Frankofon çıkmıştır. (Okko, Tetikçi...)


Sketch: Çizerlerin genelde çinilenmemiş ve renklendirilmemiş çizimleridir, dilimizde eskiz adı da verilir.


Preview: Çizgi roman tanıtımıdır. Free Comic Book Day'de 15-20 sayfalık preview'lar dağıtılır, aynı zamanda Wizard gibi dergilerin yanında verilir ve bazı çizgi romanların sonunda başka çizgi romanların preview'unu da görmek mümkündür.


Artwork:Renklendirilmiş özel çizimlerdir, genelde tpb ekstrası olarak veya ayrı dergilerde kullanılırlar. Preview'un renkli ve çinilenmiş hali denebilir


Origin:Başlangıç noktası demektir. Karakterlerin başlangıç hikayelerine de bu isim verilir, çoğu zaman sırf originler için ayrı seriler de çıkar.

Hiç yorum yok:

Linkler

Related Posts with Thumbnails