Harley Quin Tamam Peki Ama Harlequin’i Bilir Misiniz?

Ümit Kireççi

...

Kaç zamandır beklenen atak gerçekleşti, JBC Yayıncılık DC Comics’in matrak ve zıpır kadın kahramanı Harley Quin’i dilimize kazandırdı. Comics okur tayfasının bundan hoşnut olacağı kesin. Benimse; fanatik bir DC Comics okuru olmakla birlikte, derdim başka. Ben çok eskilerden okuduğum ve yine DC’ye ait olan HARLEQUIN karakterini yazmak için fırsat kolluyordum, buldum.

Aslında ben Harlequin’den önce Teen Titans sayfalarında tanıştığım Joker kostümlü dişil bir versiyonu hatırladım önce. Bildiğimiz Joker kostümünde genç bir kız tasavvur edin öyle bir şey işte. Üstelik de kahramanlarla omuz omuza savaşıyor v.s.. Sonra aklıma aynı yayınevinin Underworld Unleashed kısa dizisindeki yaşlı ama gençleşen kadın karakter geldi. Adı Harlequin olan bu hanım aynı zamanda ilk Green Lantern Alan Scott’un da eşi olmaktadır kendileri. Bu ikinci Harlequin’i öğrendiğimde işi gücü bırakıp kim olduğunu da araştırmıştım. Derken bir üçüncü Harlequin’in varlığını öğrendim araştırma yaparken. Sonra da gülümsedim çünkü öyle sıradan ve gereksiz bir karakter gibi görünmüş ki gözüme elimde bulunan fasikülden okumuş olmama rağmen hatırlamamışım.  Ve son olarak da yeni öğrendiğim bir tip daha varmış aynı adı taşıyan. Özetle durum bu, Harley Quin’e gelesiye kadar biri Joker tipli diğerleri Harlequin adında dört kadın karakter daha mevcutmuş DC evreninde.

Sıkı comics okurları bilirler, 1940’lardan itibaren yaratılmış hiçbir süper kahraman kaybolmaz. Ya şekil değiştirir, ya modernleşir, ya isim kalır karakter farklılaşır ya da isimde küçük harf değişikliklerine gidilerek kahraman bir şekilde yaşatılmaya devam eder. Örneğin Marvel Comics’in Angel karakteri ilk zamanlar sıradan atletik bir karakterken daha sonra kanatlı bir mutantın adı olmuştur. Yine Avengers üyesi olarak tanıdığımız robotik Vision aslında aynı yayınevinin 1940 yılındaki joe Simon-Jack Kirby yaratısı bir uzaylı karakterinin adıdır ve görsel olarak da az benzerlikleri bulunmaktadır. Tekrarlamak gerekirse, comics dünyasında yaratılmış veya oluşturulmuş hiçbir şey atılmıyor, satılmıyor, unutulmuyor. Harley Quin’in isimsel değişimle Harlequin’den gelmesi de bu. Hatta az sonra okuyacaklarınızı düşünürsek Harley’in komik alt yapısı da aynı öncellerden gelmektedir.

Ve galiba 1940’lardan geriye giderek başlamak gerekir bazı öncelleri anlatmak için:

ARLEKİNO – Tiyatro sıralarında dirsek çürütürken hakkında bir şeyler okumaktan ve öğrenmekten keyif aldığım bir tiplemeydi Arlecchino. 16. Yüz yıl İtalyan Commedia de’ll Arte adlı doğaçlama tiyatrosunun komik tiplemelerinden biridir kendisi. Yamalı kostümü vardır ve hırsız, yalancı, tembel, kurnaz ama iyi kalpli ev hizmetlisi-uşak görevindedir. Bu yanıyla da bizdeki doğaçlama tiyatrosunun İBİŞ karakterine denk düşmektedir. Arkadaşlarından ikisi ise bize tanıdıktır: Palyaço kavramının kökeni Pagliaccio ve Pantolone.

İşte DC Comics’in kadın karakterler üzerinden yorumladığı gerçek Arlekino budur ve kökeni hayli eskilere dayanır.

16. yüz yıldan bugüne taşınan bir isim ve Harley Quin efsanesi. Harley Quin’in çizgi dünyasına katılımı 1992 yılında gerçekleşmiştir. Batman-The Animated Series çizgi film dizisinde ortaya çıkan Harley Quin Paul Dini-Bruce Timm yaratısıdır. Veya uyarlaması. Çizgi romanda ise ancak 1993 yılında The Batman Adventures 12. sayısında kendine yer bulabilmiştir. Sonra da kendi serisine kavuşacağı ilginç bir grafik izlemiştir.

Arkham hastanesindeki bir doktor olarak çizgi dünyaya atılan genç ve idealist doktorun kafayı sıyırması ve Joker’e aşık olmasının ardından kendine yakıştırdığı kostümle Batman’in düşmanı oluşu kısaca özetlenebilecek kurgusal yaşam öyküsüdür. İlk başlarda sadece sado-mazo aşkıyla bilinen karakter daha sonra Yunan tanrılarından edindiği güçle level atlamıştır. 

Sonraysa… Sonrasını çok bilmiyorum. Tek bildiğim hayli popülerlik kazandığıdır. Ülkemizde basılan da işte bu öykülerdir.

Peki ya önceli kadın kahramanlar kimlerdir, şimdi onlara bakalım:

Molly Mayne – İlk Green Lantern Alan Scott’un düşmanı olarak 1940 yılında ortaya çıkan ilk Harleqin’dir.

Renkli kostümü, palyaçovari desenleri ve ilginç silah/oyuncakları vardır. Özellikle elindeki mandolin ve uzayan sapı kendisiyle özdeşleşmiş silahı olma özelliği taşımaktadır. Küçük suçlara bulaşan Molly zaman içinde Alan Scott’a aşık olduğunu fark etse de karşılık bulamaz ve hükumetle anlaşma yaparak emekliye ayrılır. Yıllar sonra ilk kocasını kaybettiği yıllarda ise Scott hislerinin farkına varınca ona ulaşır, evlenirler. Underworld kısa dizisinde şeytan Neron’la anlaşarak ruhu karşılığında gençlik ve güç elde eden Molly daha sonra eşi tarafından kurtarılmıştır. Bu hikayede sonsuza kadar genç kalabilecek olan Alan Scott’un bundan vazgeçtiği ve yaşlandığı görülür.

Duela Dent – benim ilk hatırladığım kişi buydu. İsminden de anlaşılacağı üzere bu kadın karakter aslında Two-Face adıyla bilinen Harvey Dent’in gerçek kızıdır Joker’in Kızı kod adıyla tanınmaktadır. Teen Titans’a katılınca ise adı Harlequin olarak değiştirilmiştir. Countdown öyküsünde öldürülmeden önce Teen Titans’a ihanet etmişliği de bulunan Duela’nın diğer evrenlerde versiyonları bulunmaktadır. İlk olarak Batman Family’nin altıncı sayısında ortaya çıkmıştır.

Marcie Cooper – İnfinity INC. Adlı süper kahraman topluluğu hikayelerinde karşımıza çıkan bu Harlequin MANHUNTER adlı organizasyonun ajanıdır. Topluluğa sızmak için didinen kızcağız dünyaya saldırı başladığında ilk Harlequin’den çaldığı aletleri kullanarak saldırıya içeriden katılmıştır. Roy Thomas onun öldürülmediğini açıklasa da 1988 yılından bu yana görülmemiştir.

Bilinmeyen bir Harlequin - Green Lantern Quarterly 5. sayısında ortaya çıkan ve kaybolan birisi. İki sayılığına başa bela olmuş hepi topu o kadar. 

…

Rönesans İtalyasından günümüz çizgi romanına uzanan bir miras ve dönüşüm hikayesi Harley Quin. Okurlarına da JBC Yayıncılığa da keyifli okumalar, okunmalar dilerim.