Efsanesi 1946'ya kadar uzanan vahşi Batı'nın yalnız kovboyu Red Kit İstanbul'da... 10 Mayıs-17 Haziran arasında Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde gezilebilecek sergide, büyük bir Red Kit evreni bizi bekliyor.
Eyüp Tatlıpınar
eyup.tatlipinar@aksam.com.tr
Red Kit'in adı nereden geliyor? Rintintin neden dünyanın en aptal köpeğidir? Red Kit'in ağzındaki sigara mı, yoksa saman parçası mıdır? Yalnız kovboyun macerası dünyada ilk kez nerede filme çekilmiştir?
Efsanesi 1946'ya kadar uzanan vahşi Batı'nın yalnız kovboyu Red Kit'le ilgili bu tür soruların cevabını bu kahramanı yakından tanıyarak bulabilirsiniz. Zira kendisi Düldül'le, Rintintin'le, Daltonlar'la, Calamity Jane'le, Billy The Kid'le birlikte İstanbul'a geliyor...
10 Mayıs-17 Haziran arasında Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde gezilebilecek 'Red Kit İstanbul'da' sergisinde orijinal çizimler, çizgi roman dünyasının gelişimini ve Red Kit'in Türkiye'deki macerasını anlatan metinler ve görseller, sinema afişleri yer alıyor.
Red Kit evreninden bazı kesitleri, serginin küratörü, çizgi roman araştırmacısı Didier Pasomonik'ten aktarmak istedik.
Red Kit'in yaratıcılarının hikayesiyle başlayalım...
eyup.tatlipinar@aksam.com.tr
Red Kit'in adı nereden geliyor? Rintintin neden dünyanın en aptal köpeğidir? Red Kit'in ağzındaki sigara mı, yoksa saman parçası mıdır? Yalnız kovboyun macerası dünyada ilk kez nerede filme çekilmiştir?
Efsanesi 1946'ya kadar uzanan vahşi Batı'nın yalnız kovboyu Red Kit'le ilgili bu tür soruların cevabını bu kahramanı yakından tanıyarak bulabilirsiniz. Zira kendisi Düldül'le, Rintintin'le, Daltonlar'la, Calamity Jane'le, Billy The Kid'le birlikte İstanbul'a geliyor...
10 Mayıs-17 Haziran arasında Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde gezilebilecek 'Red Kit İstanbul'da' sergisinde orijinal çizimler, çizgi roman dünyasının gelişimini ve Red Kit'in Türkiye'deki macerasını anlatan metinler ve görseller, sinema afişleri yer alıyor.
Red Kit evreninden bazı kesitleri, serginin küratörü, çizgi roman araştırmacısı Didier Pasomonik'ten aktarmak istedik.
Red Kit'in yaratıcılarının hikayesiyle başlayalım...
EFSANENİN DOĞUŞU
Belçikalı karikatürist Morris (1923-2001) yetenekli bir çizerdir. 1946'da ilk kez çizdiği, Amerikalı kovboy Lucky Luck'ın başından geçenleri anlattığı 'Arizona 1880' adlı macerasıyla dikkat çekmiştir. Yeteneğini geliştirmek için gittiği New York'ta kendini canlı bir ortamda bulur. Tanıştığı çizerler arasında Paris'te doğup Arjantin'de büyümüş, iş peşinde New York'a düşmüş Rene Goscinny de vardır. Arkadaş olurlar. Morris, 1951'de Belçika'ya dönerken Goscinny'yi de beraberinde sürükler. Maceranın bir efsaneye dönüşmesinin miladı 1954'e; Goscinny'nin maceraların senaryosunu yazmaya başlayarak çizer Morris'e eşlik etmesine denk gelir.
Belçikalı karikatürist Morris (1923-2001) yetenekli bir çizerdir. 1946'da ilk kez çizdiği, Amerikalı kovboy Lucky Luck'ın başından geçenleri anlattığı 'Arizona 1880' adlı macerasıyla dikkat çekmiştir. Yeteneğini geliştirmek için gittiği New York'ta kendini canlı bir ortamda bulur. Tanıştığı çizerler arasında Paris'te doğup Arjantin'de büyümüş, iş peşinde New York'a düşmüş Rene Goscinny de vardır. Arkadaş olurlar. Morris, 1951'de Belçika'ya dönerken Goscinny'yi de beraberinde sürükler. Maceranın bir efsaneye dönüşmesinin miladı 1954'e; Goscinny'nin maceraların senaryosunu yazmaya başlayarak çizer Morris'e eşlik etmesine denk gelir.
Red Kit neden sigarayı bıraktI?
Red Kit 36 yıl boyunca sigara içer. Bugün inanılmaz görünebilir ama 1980'li yıllardan önce çizgi film kahramanları sigara içerdi. Morris, Red Kit'in sigara içme nedeni hakkında şöyle konuşuyor; 'Onda benim gözümde kusursuz bir kovboy tipi olan Gary Cooper'dan çok şey var. O yüzden Red Kit o kadar çok sigara içiyordu.' Kovboyu 1983'te, aniden sigarayı bırakmaya iten şey çocuklara yönelik televizyon programları konusundaki Amerikan mevzuatıdır. Bu öylesine önemli bir olaydır ki gazeteciler Amerikalı yapımcıların neden Red Kit'in sigarayı bırakmasını istediğini sorar Morris'e:
'Kahramanın sigara içerek kötü örnek olmasını istemiyorlar, ben de kaldırdım sigarayı. Ona biraz köylü havası katan bir saman parçası koydum ağzına.'
Red Kit çizgi roman albümlerinde de sigarayı bırakır. Dünya Sağlık Örgütü beş yıl sonra, iyi örnek olduğu için Red Kit'e ödül verir.
Red Kit 36 yıl boyunca sigara içer. Bugün inanılmaz görünebilir ama 1980'li yıllardan önce çizgi film kahramanları sigara içerdi. Morris, Red Kit'in sigara içme nedeni hakkında şöyle konuşuyor; 'Onda benim gözümde kusursuz bir kovboy tipi olan Gary Cooper'dan çok şey var. O yüzden Red Kit o kadar çok sigara içiyordu.' Kovboyu 1983'te, aniden sigarayı bırakmaya iten şey çocuklara yönelik televizyon programları konusundaki Amerikan mevzuatıdır. Bu öylesine önemli bir olaydır ki gazeteciler Amerikalı yapımcıların neden Red Kit'in sigarayı bırakmasını istediğini sorar Morris'e:
'Kahramanın sigara içerek kötü örnek olmasını istemiyorlar, ben de kaldırdım sigarayı. Ona biraz köylü havası katan bir saman parçası koydum ağzına.'
Red Kit çizgi roman albümlerinde de sigarayı bırakır. Dünya Sağlık Örgütü beş yıl sonra, iyi örnek olduğu için Red Kit'e ödül verir.
Rintintin kanuna karşı!
Fransa'da 1949 tarihli 'gençleri koruma kanunu'nun doğurduğu sansür kurulu titizlikle çalışmaktadır; 'haydutluğa, yalancılığa, hırsızlığa, tembelliğe, ahlaksızlığa özendirebilecek hiçbir resimlemenin, hiçbir yazının, hiçbir başlığın, hiçbir yayının' yayınlanmasına izin vermez. Fakat bu baskıya ve sansüre karşın yeni bir kahraman tipi doğar; anti-kahraman. Süper güçlere ve iyi ahlaka sahip kahramanların tam tersi özellikler taşır bu yeni kahramanlar.
Dünyanın en aptal köpeği Rintintin, bu durumu fark eden Goscinniy tarafından, 1960'da 'Daltonların İzinde' maceraya dahil edilir. Başarı hemen gelir.
Fransa'da 1949 tarihli 'gençleri koruma kanunu'nun doğurduğu sansür kurulu titizlikle çalışmaktadır; 'haydutluğa, yalancılığa, hırsızlığa, tembelliğe, ahlaksızlığa özendirebilecek hiçbir resimlemenin, hiçbir yazının, hiçbir başlığın, hiçbir yayının' yayınlanmasına izin vermez. Fakat bu baskıya ve sansüre karşın yeni bir kahraman tipi doğar; anti-kahraman. Süper güçlere ve iyi ahlaka sahip kahramanların tam tersi özellikler taşır bu yeni kahramanlar.
Dünyanın en aptal köpeği Rintintin, bu durumu fark eden Goscinniy tarafından, 1960'da 'Daltonların İzinde' maceraya dahil edilir. Başarı hemen gelir.
İlk filmi Türkiye'de çekildi
Morris ile Rene Goscinny, kovboyu beyaz perdeye taşımak için 1971'e kadar beklese de bizim sinemacılar buna aldırış etmeden ikiliden önce davranır. Red Kit sinemada ilk kez Türkiye'de, 1967'de uyarlanır: 'Çifte Tabancalı Damat'. Siyah-beyaz filmde Öztürk Serengil, Red Kit olduğunu düşler ve Vahşi Batı'da maceradan maceraya koşar. 1971'de, Red Kit rolünde Dalton Kardeşler ile savaşma sırası İzzet Günay'a gelir. 1974'te, 'Atını Seven Kovboy'da bu kez sinemamızın yıldızı Sadri Alışık kovboyu canlandırır.
Morris ile Rene Goscinny, kovboyu beyaz perdeye taşımak için 1971'e kadar beklese de bizim sinemacılar buna aldırış etmeden ikiliden önce davranır. Red Kit sinemada ilk kez Türkiye'de, 1967'de uyarlanır: 'Çifte Tabancalı Damat'. Siyah-beyaz filmde Öztürk Serengil, Red Kit olduğunu düşler ve Vahşi Batı'da maceradan maceraya koşar. 1971'de, Red Kit rolünde Dalton Kardeşler ile savaşma sırası İzzet Günay'a gelir. 1974'te, 'Atını Seven Kovboy'da bu kez sinemamızın yıldızı Sadri Alışık kovboyu canlandırır.
RED KİT'İN ADI...
Red Kit Türkiye'de ilk kez 1956'da, Abdülcanbaz'ın yaratıcısı, çizer Turhan Selçuk'un çıkardığı mizah dergisi 'Dolmuş'ta yayımlanır. Lucky Luke'ın Türkçe adı Red Kit'in nereden geldiği konusunda farklı görüşler var. Kimileri bunu Red Kit'in ilk kez yayımlandığı Dolmuş dergisinin çalışanlarından birine mal ediyor, kimileriyse Red Kit gibi çizgi romanların siyah-beyaz kopyalarını yapan Ferdi Sayışman'a. Fakat net olan durum Red Kit'in adının o dönem çıkan iki ayrı çizgi romanın karışımından üretildiği; 'Kızıl Sürücü' ve 'Pekos Kit'ten...
Red Kit Türkiye'de ilk kez 1956'da, Abdülcanbaz'ın yaratıcısı, çizer Turhan Selçuk'un çıkardığı mizah dergisi 'Dolmuş'ta yayımlanır. Lucky Luke'ın Türkçe adı Red Kit'in nereden geldiği konusunda farklı görüşler var. Kimileri bunu Red Kit'in ilk kez yayımlandığı Dolmuş dergisinin çalışanlarından birine mal ediyor, kimileriyse Red Kit gibi çizgi romanların siyah-beyaz kopyalarını yapan Ferdi Sayışman'a. Fakat net olan durum Red Kit'in adının o dönem çıkan iki ayrı çizgi romanın karışımından üretildiği; 'Kızıl Sürücü' ve 'Pekos Kit'ten...
DALTONLAR SEVGİSİ
Banka soyguncusu Dalton Kardeşler ilk kez 1951'de Morris'in çizdiği bir macerada görünürler. Red Kit'i peşinden koşturan haydutlar 1954'te 'Kanunsuzlar' macerasında ölürler. Beklenmedik bir okur mektubu patlaması yaşanır ve Morris onları öldürdüğüne pişman olur. Garip biçimde herkes bu kötü kahramanları tekrar istemektedir. Çözüm, o sıralarda Morris'e katılan, maceranın yazarı Goschinny'den gelir; Daltonların kuzenlerini yaratmak...
Daltonların kopyaları 1956'da çıkan 'Joss Jamon'a Karşı' bölümünde görünür. O bölümde Red Kit'i yargılamak için toplanmış bir jürinin üyeleridir. Yüzleri akrabalarına tıpatıp benzer. İlk sözleri şöyledir: 'Ah! Yeğenlerimiz de burada olsaydı, bu kentte ne eğlenirlerdi ama...'
Banka soyguncusu Dalton Kardeşler ilk kez 1951'de Morris'in çizdiği bir macerada görünürler. Red Kit'i peşinden koşturan haydutlar 1954'te 'Kanunsuzlar' macerasında ölürler. Beklenmedik bir okur mektubu patlaması yaşanır ve Morris onları öldürdüğüne pişman olur. Garip biçimde herkes bu kötü kahramanları tekrar istemektedir. Çözüm, o sıralarda Morris'e katılan, maceranın yazarı Goschinny'den gelir; Daltonların kuzenlerini yaratmak...
Daltonların kopyaları 1956'da çıkan 'Joss Jamon'a Karşı' bölümünde görünür. O bölümde Red Kit'i yargılamak için toplanmış bir jürinin üyeleridir. Yüzleri akrabalarına tıpatıp benzer. İlk sözleri şöyledir: 'Ah! Yeğenlerimiz de burada olsaydı, bu kentte ne eğlenirlerdi ama...'
Kaynak - Akşam
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder