Ümit Kireççi
---
Gözlemlediğim kadarıyla comics endüstrisinin lokomotifi Marvel
Comics’le DC Comics 1939’la başlayan süper hero akımının ilk yıllarında
yaratılmış olan kahramanların veya kötü adamlarının zamana uymaması halinde
yayınlarına son veriyor ancak isimlerini yeni karakterlere aktararak yaşatmaya
devam ediyor. Uygulama aslında özünde hayli işlevsel ve sorunsuz görünüyor
olmakla birlikte DC Comics’in kitlelerin imhasında kullanılan askeri bir
kimyasalı yıllar önce kötü adam adı olarak kullanırken şimdilerde yeniden
gündeme getirmesi ve comics okurlarına sunmasını bir türlü içime sindiremiyorum:
Agent Orange
“Batman Team” adını duydunuz veya okudunuz mu? Duymadıysanız,
okumadıysanız şaşırmayın. Aslında yok öyle bir grup. Grubun asıl adı “Batman
and the Outsiders”dır ve Ehapa Verlag’ın Almanya’daki cep çizgi romanlarında çevirisi
farklı yapılmış. Saplantılı bir şekilde eski alman baskılarını toplayan biri
olduğumdan bu grup adı değişikliğine ve canımı sıkacak olan olaya denk gelmiş
oldum.
İşte bu Batman Team’in oluştuğu cep kitabını okuduğumda şunu
gördüm: Batman, birbirlerinden habersiz bir grup yetenekli kahramanı (Geo-Force, Black Lighning, Katana, Kalo, Metamorpho) bir araya
getirmek için plan yapar, JLA’dan ayrılır, bir süre onlara yol gösterir
mentorları olur, sonra da grubu bir başına bırakarak “oldunuz siz” der. Bu
arada karakterlerin kişisel sorunlarını, vatani sorumluluklarını, güçlerini
kullanma becerilerini, ekip olarak hareket etme yeteneklerini çözer,
geliştirir, düzeltir. Özünde keyifli bir hikaye dizisidir ve hayli de aksiyon
doludur. En azından 80’li yıllara hitap eden bir kalıbı vardır.
Batman Taschenbuch dizisinin 1984 yılı 24. sayısı 51. sayfasında
başlayan üçüncü hikayede; ki bu sayı Amerikan orjinalinde 1983 yılı Batman and
the Outsiders’ın 3. sayısıdır, karşıma Agent Orange adlı kötü adam çıktı. Mike
W. Barr ile Jim Aparo yaratısı olan bu Turuncu Ajan isimli kişi bu hikayede Vietnam
savaşı sırasında insanların üzerine napalm ve kimyasal atmış, bu yüzden de travma
geçirmiş bir kişidir. Ölümlerden ve vicdan azabından ABD’yi sorumlu tutan bu
kişi kendisi gibi Vietnam gazisi olan bir grubu kandırarak kendi ülkelerine
bomba atmaya ikna etmiştir. Bunun için de yüzüne bir gaz maske takmış kendisini
kullandığı kimyasalın etkisinde kalmış gibi göstermiş. Kod adını da işte o
kimyasaldan almış: Agent Orange!
Tahmin edeceğiniz üzere kahramanlar onu ve grubunu
durdurmuş, maskesini düşürerek aslında hastalığa maruz kalmadığını da ortaya
çıkarmışlardır. Peki ama nedir bu yıllar sonra 2007 itibariyle hayatımıza
tekrar Green Lantern sayfalarıyla girerek beni delirtecek olan Agent Orange kimyasalının
sırrı?
Eminim anlamışsınızdır, 80’li yıllara ait öyküyü okuyup
isim benzerliği dikkatimi çekince hemen yenilerde okumaya başladığım çizgi
romana bakarak isim benzerliğini gördüm. Ardından biraz araştırma yapınca
aşağıda okuyacağınız dehşet uyandıran bilgilere ulaştım.
Evet, Agent Orange 2007 itibariyle Green Lantern
sayfalarından girdi hayatımıza. Toplamda dokuz renk yüzüğe ulaşan bu silah ve
organizasyonlarından biri turuncuydu ve onun beslendiği duygusal enerji kaynağı
açgözlülüktü. Diğer grupların aksine saplantılı ve açgözlü olan Larfleeze adlı
uzaylı bu yüzüğü kimseyle paylaşmamış tek başına sahiplenmiştir. Açıkçası
Larfleeze bana hep sempatik bir psikopat olarak gelmiştir ama şu isim olayı
beni fena etkilediğinden...
Orange
Lantern Corps ve Larfleeze hakkında uzun uzun yazmak istemediğimden bu kadarcık
bilgiyle yetinmek ve Agent Orange’a geçmek istiyorum artık.
Kayıtlara
göre Agent Orange benzer isimli kimyasal silahlardan biridir ve Amerikan ordusunca
Vietnam Savaşında kullanılmıştır. İlk kullanıldığı yıl 7 Şubat 1967’dir ve
kullanılan miktar 20 milyon galondur. Aslında bitki ilacı olan bu kimyasalın
aktif maddesi Dioxin’dir ve insanlarda kas, kemik ve doğum anormallikleri
etkisi yapmaktadır. Savaşın üzerinden bunca zaman geçmesine rağmen bu madde halen
bebeklerin ölümüne neden olmakta, ikizleri anne karnında birbirine
yapıştırmakta, kafaları büyütmekte, gözleri yok etmekte, kol ve bacakların sakat
olmasına neden olmaktadır.
İşte
bu kimyasalın adının kötü bir çizgi roman karakterine verilmesi bana göre hayli
doğru bir harekettir. Agent Orange’ın kimyasalla özdeş bir karakterle yerilmesi
son derece uygundur. Buna karşın Larfleeze gibi kahramanlığa daha yakın duran
bir karakterin kod adı olmasının onaylanacak bir yanını göremiyorum. Üstelik aynı
adı taşıyan bir başka karaktere de denk geldim. Bu isim Wildstorm Comics’in
2001 yılında WILDCATS adlı süper kahraman grubuna katılan FBI ajanının kod adı
olmuş. Yani neresinden bakarsanız bakın Agent Orange sempatik bir kavram haline
gelmiş. Belki “açgözlülük” üzerinden çok da hissedilmeyen bir eleştiri vardır
bu ismin kullanımında bilmiyorum ama buna karşıyım, beğenmedim ve yayınlarını
okumayı çok sevmekle birlikte DC Comics’i bu kararından dolayı protesto edesim
geldi.
Not - Agent Blue, Agent Purple, Agent Green, Agent Yellow, Agent Pink, Agent White diğer kimyasallardır bu
savaşta kullanılan ve dikkatli okurların da hemen fark edeceği üzere bu renkler
(Pembe ve mor hariç ki pembe menekşeyle, mor İndigo’yla yer değiştirmiş olmakla
birlikte yaklaşık aynı tonlardadırlar) Green Lantern Corps’a ek olarak ortaya
çıkan diğer güç yüzüklerinden bazılarıyla aynı renklerdir.
Kaynak –
Batman Taschenbuch, Sayı 24, Ehapa Verlag, 1984
Batman and the Outsiders, Sayı 3, DC Comics, 1983
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder