Metropolis, Bir Anadolu Klasiği

Bugün dilimize de girmiş olan “Metropol” kavramını “çok büyük şehir” anlamında kullanıyoruz bildiğimiz üzere. Kelimenin kökeni Yunanca. Ancak biz bu köken hikayesinden çok onun “Metropolis” versiyonunu biliriz. Fritz Lang’ın muazzam sinema filmi (1927) ve Superman’in yaşadığı hayali şehrin adıdır Metropolis. Peki ama Yunan kökenli bu kelimenin bize gelesiye kadar geçirdiği evrim nedir? Ya da şöyle de sorabiliriz: Metropolis’in gerçek kökeni nedir?

Dr. Mehmet Yaşar Ünal’ın 2 baskı yapmış olan kitabı “Anadolu Anatanrıçası KİBELE” (Batı Dünyasına Yön Veren Etkileri) bu konuya açıklık getiriyor:

“Yunanistan’da Patriyarkal (Ataerkil) toplum düzeninin kurulmasından sonra Ana Tanrıça gözden düşmüş, adeta silinmişti… (M.Ö. 1700’lerden itibaren)”.

“Atina’da M.Ö.430 yılında bir salgın oldu. Salgınla başa çıkamayan Atinalılar bunun nedenini Delfoi tapınağı rahibelerine sordular. Rahibeler Anadolu’da bulunan Frigya Yüce Ana Tanrıçası’nın görevli bir gezgin rahibinin, dilenci kılığında Atina’ya konuk geldiğini ve orada öldürüldüğünü, bu nedenle salgını Anadolu Ana Tanrıçanın gönderdiğini söylediler.”

“…Bu gezgin rahiplere Metragyrtoi deniyordu. Yukarıda bahsettiğimiz salgından önce Atina’da bu rahiplerden biri öldürülmüş olmalıydı. Bunun üzerine Atinalılar Kibele’den (yani Metra’dan) özür dilemek amacıyla önce içlerinden birini kurban ettiler….”

“Kurbanın ardından Atinalılar orada Ana Tanrıça Metro adına Metron Tapınağını inşa ettiler… Çünkü Kibele aynı zamanda kentlerin koruyucu tanrıçasıydı.”

“Bizler son yıllarda Metro, Metropol gibi sözcükleri pek sık kullanır oldyuk. Büyük şehirlerimizde metro ulaşım sistemiyle yolcu taşıyoruz. Bu tılsımlı sözcükte uygarlığı tekrar keşfediyoruz, hatta, Batı’dan bize geldiğini sanıyoruz!

Oysa Metra ya da Metro, Anadolu Ana Tanrıçasının adıdır. Luvi dilinde Ma-Ada-Ura öğelerinden (Yüce-Ana-Tanrıça) oluştuğu ve Marda, Metra şekline dönüştüğü çözümlenmektedir… Grekçe bir anlamı yoktur… Metropol, Ana Tanrıça’nın kenti demektir. Doğal olarak başka kentlerden daha büyük, daha güzel ve görkemli olacaktır.

İlkçağda Anadolu’daki Metropolislerin bazılarını Bilge umar’ın “Türkiye’deki Tarihsel Adlar” kitabından sıralayalım:

1- İzmir Torbalı yakınlarındaki Metropolis kenti.

2- Dinar, Hocalara bağlı Tatarlı köyünde bulunan Metropolis.

3- Afyon İhsaniye ilçesi Ayazin köyündeki Metropolis

4- Pisida bölgesi (Isparta, Burdur) yöresinde yeri saptanmayan Metropolis

5- Lapseki yakınlarında yeri tam olarak saptanamayan Metropolis”

Kaynak - Dr. Mehmet Yaşar Ünal “Anadolu Anatanrıçası KİBELE” (Batı Dünyasına Yön Veren Etkileri) sayfa 46-48 bölümler

Evet baylar bayanlar… Metropol kelimesinin kökeni daha çok bizdenmiş. Bumerang gibi. Anadolu’dan atmışız 2500 yıl sonra geri dönmüş. Ha, bu arada Superman’a kaptırmışız Metropolis’i o ayrı :O)

Ümit Kireççi

“Çizgi Roman Hayatın İçinde”