Ümit Kireççi
...
Yakın zaman gösterime girecek olan "Ant Man and The WASP" filminde yaban arısı Janet Van Dyne'i canlandıracak olan Evangeline Lili'nin bir fotoğraf paylaşması bana WASP karakteriyle ilgili yazmayı uzun zamandır beklettiğim konuyu kaleme almam gerektiğini hatırlattı.
Açıkçası ele alacağım konuya dair herhangi bir kaynak bulunmuyor. Ancak bu yine de soru sorarak olasılıkları değerlendiremeyeceğim anlamına gelmiyor.
Bence WASP karakteri adını da yapısını da ikinci dünya savaşında yer alan kadın savaş pilotları birliği olan Women Airforce Service Pilots (WASP)'dan almaktadır. Veya alıyor olabilir.
The Wasp kod adlı Janet Van Dyne 1963 yılında ilk kez Tales To Astonish çizgi roman dizisinin 44. sayısında Stan Lee ve Jack Kirby ortak yaratısı olarak ortaya çıkmış. Artık sıkı comics okurlarının yakından bildiği gibi Janet Van Dyne varlıklı bir moda tasarımcısıdır ve dahi bilim adamı Henry Pym'le evlidir. Pym partikülleri adını verdiği icadıyla boyutunu küçültebilen Henry Pym Karınca Adam (Ant Man)'e dönüşebilirken bu icadını eşiyle de paylaşınca ortaya Yaban Arısı (WASP) çıkmıştır. Yalnız WASP'ın eşinden farklı olarak sırtından minik kanatları çıkmaktadır ve bir tür biyo elektrik ışını atabilmektedir.
Karı koca başlayan kahramanlık serüvenleri Avengers'in kurulmasıyla büyüyen ikilinin inişli çıkışlı ilişkileri, boşanmaları, bir dönem WASP'ın Avengers'in başına geçişi, kadınlardan oluşan bir grup kurması, güçlerinin değişmesi ve devleşmesi, Henry'nin şizofrenisi, değişimleri, en son olarak da Ultron'la birleşmesi... (Gerekli Şeyler)
Bu ikilinin hikayesi bitecek gibi görünmüyor. Ama zaten konumuz da bu değil. Konumuz WASP karakterinin ismini ve kadın kahraman kimliğini ikinci dünya savaşı sırasında kurulan bir askeri birlikten alıp almamış olmasıdır. Ve tekrar belirteyim ben bu iki konu arasında herhangi bir bağlantı yazısı bulamadım. Ve fakat bu beni düşünmekten alıkoyar mı? Uyarlamalar dünyası comics aleminde bu olasılığı bir yana bırakamayacağımdan, hayır, bu olasılığı düşünmeyi ret ediyorum. Bence ikinci dünya savaşı sırasında kurulan ve kısa adı WASP olan Women Airforce Service Pilots Stan Lee'ye kesinlikle ve kesinlikle ilham kaynağı olmuştur.
İkinci Dünya Savaşının ortalarında kurulmuş Women Airforce Service Pilots. En üstte yer alan logoyu da o zamanlar çocuk edebiyatının kuvvetli kalemi Roald Dahl kendi kitabı olan The Gremlins için tasarlamış, ünlü canlandırma sineması ustası Walt Disney de görselleştirmiş.
Kanatlı minik bir kadın karakter ve adı da (Fifnella olsa da) daha çok anıldığı üzere WASP... Bence bu benzerlik çok da tesadüfi olamaz. Haydi oldu diyelim. O zaman da yukarıda "W" harfini çağrıştıran kanat tasarımını ne yapacağız? Janet Van Dyne'in 1963 yılı kostümünde yer alan "W" harfine ne kadar da benzetmekte...
.
Başka... Başka da benzerlik yok gibi... Veya da var...
İkinci dünya savaşında herkesin bir şekilde kahramanlaştırıldığını biliyoruz. Vatanı için şunu yapan bunu yapan her vatandaş kahraman sıfatını alırken bu semboller üzerinden sıradan vatandaşın gaza getirildiğini biliyoruz o dönem. Ki comicslerde savaşın üzerinden yirmi yıl geçmesine rağmen hala Nazi artığı örgütlerle savaşılması ve bunlar üzerinden komünistlere kafa tutulması veya göz dağı verilmesi de bildiğimiz şeyler arasında. Bu bağlamda bence kadın kahraman yaratılması aşamasında Stan Lee'nin ikinci dünya savaşında yer alan kadın pilotların hafızada yer almış mirasından faydalanmış olması son derece normaldir. Belki bu 1200 kadın pilot hiç savaşa katılmamış ama geri hizmette uçmuş ve öyle ya da böyle bir tür vatan hizmeti yapmışlardır. Kahramandırlar. Bu kahramanlıktan istifade edilmemesi ve uyarlanmaması da yanlış olurdu. Hele de Avengers grubu üzerinden bakarsak durumu daha iyi anlarız: Thor mitolojiden, Hulk Dr. Jekyll Mr. Hyde romanından, Iron Man soğuk savaş ruhundan/politikasından (Tony Stark dış görünüş Howard Hughes - Çizer Don Heck) uyarlanmışlar... İşte varın gerisini siz düşünün.
Bu uyarlama iddiamı bir yana bırakırsak Marvel Comics'in 2012 yılı Ms. Marvel dizisi altıncı sayısında yayın evinin adını taşıyan kahramanla Women Airforce Service Pilots ekibini bir arada görmek beni hiç şaşırtmadı. İddiamı desteklediğini düşünmüyorum ama keyif aldığımı belirtmek isterim.
Öyleyken böyle. Hiç dile gelmemiş bir konuyu gündeme taşımış oldum. Umarım gün gelir bu iddiamı Stan Lee'ye bizzat sorar yanıt alabilirim.
...
Yakın zaman gösterime girecek olan "Ant Man and The WASP" filminde yaban arısı Janet Van Dyne'i canlandıracak olan Evangeline Lili'nin bir fotoğraf paylaşması bana WASP karakteriyle ilgili yazmayı uzun zamandır beklettiğim konuyu kaleme almam gerektiğini hatırlattı.
Açıkçası ele alacağım konuya dair herhangi bir kaynak bulunmuyor. Ancak bu yine de soru sorarak olasılıkları değerlendiremeyeceğim anlamına gelmiyor.
Bence WASP karakteri adını da yapısını da ikinci dünya savaşında yer alan kadın savaş pilotları birliği olan Women Airforce Service Pilots (WASP)'dan almaktadır. Veya alıyor olabilir.
The Wasp kod adlı Janet Van Dyne 1963 yılında ilk kez Tales To Astonish çizgi roman dizisinin 44. sayısında Stan Lee ve Jack Kirby ortak yaratısı olarak ortaya çıkmış. Artık sıkı comics okurlarının yakından bildiği gibi Janet Van Dyne varlıklı bir moda tasarımcısıdır ve dahi bilim adamı Henry Pym'le evlidir. Pym partikülleri adını verdiği icadıyla boyutunu küçültebilen Henry Pym Karınca Adam (Ant Man)'e dönüşebilirken bu icadını eşiyle de paylaşınca ortaya Yaban Arısı (WASP) çıkmıştır. Yalnız WASP'ın eşinden farklı olarak sırtından minik kanatları çıkmaktadır ve bir tür biyo elektrik ışını atabilmektedir.
Karı koca başlayan kahramanlık serüvenleri Avengers'in kurulmasıyla büyüyen ikilinin inişli çıkışlı ilişkileri, boşanmaları, bir dönem WASP'ın Avengers'in başına geçişi, kadınlardan oluşan bir grup kurması, güçlerinin değişmesi ve devleşmesi, Henry'nin şizofrenisi, değişimleri, en son olarak da Ultron'la birleşmesi... (Gerekli Şeyler)
Bu ikilinin hikayesi bitecek gibi görünmüyor. Ama zaten konumuz da bu değil. Konumuz WASP karakterinin ismini ve kadın kahraman kimliğini ikinci dünya savaşı sırasında kurulan bir askeri birlikten alıp almamış olmasıdır. Ve tekrar belirteyim ben bu iki konu arasında herhangi bir bağlantı yazısı bulamadım. Ve fakat bu beni düşünmekten alıkoyar mı? Uyarlamalar dünyası comics aleminde bu olasılığı bir yana bırakamayacağımdan, hayır, bu olasılığı düşünmeyi ret ediyorum. Bence ikinci dünya savaşı sırasında kurulan ve kısa adı WASP olan Women Airforce Service Pilots Stan Lee'ye kesinlikle ve kesinlikle ilham kaynağı olmuştur.
Kanatlı minik bir kadın karakter ve adı da (Fifnella olsa da) daha çok anıldığı üzere WASP... Bence bu benzerlik çok da tesadüfi olamaz. Haydi oldu diyelim. O zaman da yukarıda "W" harfini çağrıştıran kanat tasarımını ne yapacağız? Janet Van Dyne'in 1963 yılı kostümünde yer alan "W" harfine ne kadar da benzetmekte...
Başka... Başka da benzerlik yok gibi... Veya da var...
İkinci dünya savaşında herkesin bir şekilde kahramanlaştırıldığını biliyoruz. Vatanı için şunu yapan bunu yapan her vatandaş kahraman sıfatını alırken bu semboller üzerinden sıradan vatandaşın gaza getirildiğini biliyoruz o dönem. Ki comicslerde savaşın üzerinden yirmi yıl geçmesine rağmen hala Nazi artığı örgütlerle savaşılması ve bunlar üzerinden komünistlere kafa tutulması veya göz dağı verilmesi de bildiğimiz şeyler arasında. Bu bağlamda bence kadın kahraman yaratılması aşamasında Stan Lee'nin ikinci dünya savaşında yer alan kadın pilotların hafızada yer almış mirasından faydalanmış olması son derece normaldir. Belki bu 1200 kadın pilot hiç savaşa katılmamış ama geri hizmette uçmuş ve öyle ya da böyle bir tür vatan hizmeti yapmışlardır. Kahramandırlar. Bu kahramanlıktan istifade edilmemesi ve uyarlanmaması da yanlış olurdu. Hele de Avengers grubu üzerinden bakarsak durumu daha iyi anlarız: Thor mitolojiden, Hulk Dr. Jekyll Mr. Hyde romanından, Iron Man soğuk savaş ruhundan/politikasından (Tony Stark dış görünüş Howard Hughes - Çizer Don Heck) uyarlanmışlar... İşte varın gerisini siz düşünün.
Bu uyarlama iddiamı bir yana bırakırsak Marvel Comics'in 2012 yılı Ms. Marvel dizisi altıncı sayısında yayın evinin adını taşıyan kahramanla Women Airforce Service Pilots ekibini bir arada görmek beni hiç şaşırtmadı. İddiamı desteklediğini düşünmüyorum ama keyif aldığımı belirtmek isterim.
Öyleyken böyle. Hiç dile gelmemiş bir konuyu gündeme taşımış oldum. Umarım gün gelir bu iddiamı Stan Lee'ye bizzat sorar yanıt alabilirim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder